როგოც იცით, ატმოსფერულ ჰაერში მავნე ნვთიერებათა გაფრქვევის უწყვეტი ინსტრუმენტული მეთოდით განსაზღვრის ვალდებულება საწარმოებს 2021 წლის 1 ივნისიდან აქვთ; თუმცა საწარმოთა უმრავლესობა ამ ვალდებულებას კვლავ არ ასრულებს.
კანონის ეფექტური აღსრულების მიზნით, საწარმოების მხრიდან სოფლის მეურნეობისა და გარემოს დაცვის სამინისტროსთვის გეგმა-გრაფიკის დროული მიწოდება ჩვენი მოძრაობის მიერ 5 ივნისს გამართული აქვიის ერთ-ერთი მოთხოვნა იყო (იხ. სტატია)
ჩვენმა მოძრაობამ სამინისტროსგან რამდენჯერმე გამოითხოვა ინფორმაცია საწარმოებში არსებული მდომარეობის შესახებ, მათ შორის, უახლესი გეგმა-გრაფიკი 2022 წლის 29 სექტემბერს მივიღეთ. შეგახსენებთ, რომ „ჰაერდაცვითი ვალდებულებების შესრულების მდგომარეობის შესახებ ინფორმაციის მოწოდების მიზნით“ სამინისტრომ 25 საწარმოს მიმართა, დღეის მდგომარეობით, სამინისტროსთვის ინფორმაცია მიწოდებული აქვს 19 საწარმოს.
განახლებული ინფორმაციით, საწარმოებს, რომელთაც ჯერ კიდევ გეგმა-გრაფიკის წინა ვერსიით (17 აგვისტოს მონაცემები) სექტემბრის შუა რიცხვებამდე ჰქონდათ თვითმონიტორინგის სისტემის დამონტაჟება/სატესტო რეჟიმში ჩართვა გათვალისწინებული, ჯერ კიდევ არ მიუმართავთ გარემოსდაცვითი ზედამხედველობის დეპარტამენტისთვის სისტემაში დარეგისტრირების მიზნით. ეს საწარმოებია: შპს „ვივა ცემენტი“, შპს „სტანდარტ ცემენტი“, შპს „ელბა ექსპორტი“, შპს „ჯეოფერომეტალი“, შპს „არესემ კორპი“, შპს „გია 2019“, შპს „მაქს იმპორტი“ და შპს „სოლო“.
შპს „ვივაცემენტში“ თვითმონიტორინგის სისტემის სამონტაჟო სამუშოები ამჟამად მიმდინარეობს და ელექტრონულ სისტემაში ჩასართავად კომპანია სამინისტროსთვის მიმართვა 26 ოქტომბრისთვის გეგმავს.
შპს „სტანდარტ ცემენტისთვის“ მონიტორინგის სისტემის მიწოდება 15 აგვისტოსთვის იგეგმებოდა, თუმცა კომპანიამ მომწოდებელთან ახალი ხელშეკრულება გააფორმა, რის გამოც მიწოდების თარიღმა 2022 წლის 15 დეკემბრამდე გადაიწია.
შპს „ელბა ექსპორტში“ მონიტორინგის სისტემის სამონტაჟო სამუშაოების დასრულება ივლისის ბოლოსთვის იგეგმებოდა, თუმცა უახლესი ინფორმაციით, სისტემის მონტაჟი საწარმოში ამჟამად მიმდინარეობს და ოქტომბრის მეორე ნახევარში დასრულდება.
შპს „ჯეოფერომეტალში“ თვითმონიტორინგის ჩამოტანა და მონტაჟი აგვისტოს შუა პერიოდში იყო დაგეგმილი, თუმცა კომპანიას ახალ მომწოდებელთან მოუწია ხელშეკრულების გააფორმება. ფინანსური მდგომარეობის გათვალისწინებით, კი შპს „ჯეოფერომეტალი“ უზრუნველყოფს მონიტორინგის სისტემის შეძენას მიმდინარე წლის ბოლომდე [2022 წლის 31 დეკემბერი].
შპს „არესემ კორპს“ თვითმონიტორინგის სისტემის ექსპლუატაციაში სრული დატვირთვით გაშვების ვადად განახლებულ გრაფიკში მითითებული აქვს მიმდინარე წლის 30 სექტემბერი, თუმცა 29 სექტემბრის მონაცემით, ფაქტია, სამინისტროსთვის არ მიუმართავს.
შპს „მაქს იმპორტს“ მონტაჟი 15 სექტემბრისთვის უნდა დაესრულებინა, თუმცა საწარმოში საწარმოში სამონტაჟო სამუშაოები ახლა მიმდინარეობს და ელექტრონულ სისტემაში ჩასართავად სამინისტროს მიმართავს 21 ოქტომბერს.
შპს „სოლოს“ თვითმონიტორინგის სისტემის მონტაჟი სექტემბრის შუა პერიოდისთვის უნდა დაესრულებინა, თუმცა, განახლებული გრაფიკით, ხელსაწყოს მონტაჟის და სამინისტროს ელექტრონულ სისტემაში ჩართვის სავარაუდო დროდ მითითებულია მიმდინარე წლის 20 ოქტომბერი.
შპს „გია 2019“-ს სისტემის მონტაჟი აგვისტოს ბოლოს უნდა დაემთავრებინა, თუმცა, როგორც სამინისტროს წერილიდან ირკვევა, საწარმოში სამონტაჟო სამუშაოები ახლა მიმდინარეობს, რასაც, სავარაუდოდ, 30 კალენდარული დღე დასჭირდება [2022 წლის 22 ოქტომბერი].
განახლებული ინფორმაციით, ვალდებულებას სრულად ასრულებს შპს „ემენ ქემიკალ ჯორჯია“ და სს „რუსთავის აზოტი“; ასევე, ელექრონულ სისტემაში დარეგისტრირებული არიან შპს „ჯეოსთილი“ და შპს „ჰაიდელბერგცემენტ ჯორჯია“, ამ ორი კომპანიის შემთხვევაში, კი, ელექტრონულ სისტემაში მონაცემების უწყვეტად გადაცემის მიზნით მიმდინარეობს ვებსერვისის აწყობა/დაკავშირების სამუშაოები.
რაც შეეხება დანარჩენ საწარმოებს, წინა მონაცემების მიხედვით, შპს „რუსელოისი“ თვითმონიტორინგის სისტემების ექსპლუატაციაში სრული დატვირთვით გაშვებას მიმდინარე წლის 30 სექტემბრისთვის გეგმავდა, თუმცა სამინისტროს განახლებულ წერილში ვკითხულობთ, რომ საწარმომ ეს ვადა 15 ნოემბრამდე გადაწია.
შპს „ფერო ელოის ფოდაქშენის“ მიერ სამინისტროსთვის მიწოდებულ ინფორმაციაში ვკითხულობთ, რომ განახლებული „ატმოსფერულ ჰაერშიმავნე ნივთიერებათა ზღვრულად დასაშვები გაფრქვევის ნორმების პროექტის“ გარეშე კომპანიას გაუჭირდება, განსაზღვროს რომელ მავნე ნივთიერებებზე აქვს უწყვეტი თვითმონიტორინგის ვალდებულება, თუმცა საწარმოს უკვე შერჩეული ყავს უცხოელი მომწოდებელი, რომელიც თვითმონიტორინგის სისტემების დამზადება/მონტაჟსა და ექსპლუატაციაში გაშვებას შეკვეთის მიღებიდან დაახლოებით 4-6 თვის ვადაში უზრუნველყოფს [2023 წლის 28 თებერვალი].
შპს „ეი ემ ბი ალოისს“, სხვა საწარმოებისგან განსხვავებით, თარიღი არ შეუცვლია და, როგორც ძველი, ისე განახლებული ინფორმაციით, სისტემის გამართვასა და ქსელში ჩართვას მიმდინარე წლის წლის 25 ოქტომბრამდე გეგმავს. თარიღი არ შეუცვლია არც შპს „მეგა ცემენტს“ და თვითმონიტორინგის სისტემის მონტაჟის გონივრულ ვადად მითითებული აქვს მიმდინარე წლის 15 ოქტომბერი.
შპს „მშენებელი 2004“-მა პირველად მიაწოდა სამინისტროს ინფორმაცია. როგორც ირკვევა, მონიტორინგის ხელსაწყოს შეძენისა და მონტაჟის შესახებ კომპანია მოლაპარაკებებს აწარმოებს მომწოდებელთან და ხელსაწყო დამონტაჟებული იქნება 2022 წლის ნოემბრის თვის დასაწყისში.
სამინისტროს კვლავ არ მიუღია ინფორმაცია შემდეგი 5 საწარმოდან: შპს „რუსთავის ფოლადი“, სს „რუსთავის მეტალურგიული კომბინატი“, შპს „გრაალი 2008“, შპს „ჯორჯიან ელოის გრუპი“, შპს „კომპოზიტი“.
შპს „ლიზო 200“-სა და შპს „ინდუსტრია კირი“-ში კი საწარმოო პროცესები შეჩერებულია.
საინფორმაციო მასალა მომზადდა „დემოკრატიის ევროპული ფონდის“ ფინანსური მხარდაჭერით, პროექტის „ვიცავთ უფლებას სუფთა ჰაერზე რუსთავში“ ფარგლებში.