„ქ.რუსთავის ატმოსფერული ჰაერის ხარისხის გაუმჯობესების სამოქმედო გეგმაში“, რომელიც 2020 წელს დაამტკიცა მთავრობამ, ვკითხულობთ, რომ სტაციონარული წყაროებიდან ატმოსფერულ ჰაერში მავნე ნივთიერებათა გაფრქვევების 2018 წლის ანგარიშის მიხედვით, ქ. რუსთავში დაფიქსირებულია მყარი ნივთიერებების გაფრქვევის 50 წყარო (აქედან 47 ძველ, ხოლო მხოლოდ 3 ახალ რუსთავში), რომელთა აბსოლუტური უმრავლესობა წარმოადგენს მეტალურგიულ, ქიმიურ, მინერალურ და სხვა სახის სამრეწველო ობიექტს.
რუსთავში არსებული საწარმოების და მათი ფუნქციონირების შესახებ სრული და განახლებული სურათის წარმოსადგენად, ჩვენმა მოძრაობამ საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს 2022 წლის 5 ოქტომბერს მიმართა წერილით რუსთავში რეგისტრირებული და ამჟამად მოქმედი საწარმოების სიისა და რაოდენობის მოწოდების მოთხოვნით.
2022 წლის 10 ნოემბერს გარემოსდაცვითი ზედამხედველობის დეპარტამენტმა გამოგვიგზავნა 2022 წლის მდგომარეობით, ქალაქ რუსთავის ტერიტორიაზე იდენტიფიცირებული გარემოსდაცვით გადაწყვეტილებას და გარემოსდაცვით ტექნიკურ რეგლამენტებს დაქვემდებარებული საწარმოების სია, მთლიანობაში – 161 ობიექტი.
რას გულისხმობს გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება? – ეს არის გარემოსდაცვითი შეფასების კოდექსის მე-13 მუხლის გათვალისწინებით გამოცემული აქტი, რომელიც გარემოზე ზემოქმედების შეფასებისადმი დაქვემდებარებული საქმიანობის განხორციელების სავალდებულო წინაპირობაა. თუ საქმიანობის განხორციელებისთვის საჭიროა გარემოსდაცვით გადაწყვეტილებაზე დამოკიდებული საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული ლიცენზია/ნებართვა ან/და ასეთი ლიცენზიის/ნებართვის რომელიმე სტადიის დასრულება, აღნიშნული ლიცენზია/ნებართვა შეიძლება ძალაში შევიდეს ან/და ასეთი ლიცენზიის/ნებართვის შესაბამისი სტადია შეიძლება დასრულდეს მხოლოდ გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების გაცემის შემდეგ.
რას გულისხმობს გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი – 2018 წლის 1 იანვრამდე დაწყებული, გარემოსდაცვითი შეფასების კოდექსის I და II დანართებით გათვალისწინებული საქმიანობები[1], რომლებიც არ მოიცავს „გარემოზე ზემოქმედების ნებართვის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებულ ეკოლოგიური ექსპერტიზისადმი დაქვემდებარებულ საქმიანობებს, არ საჭიროებს გარემოსდაცვით გადაწყვეტილებას. აღნიშნულ საქმიანობებზე ვრცელდება გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტებით დადგენილი მოთხოვნები.
ვინაიდან ჩვენი ფოკუსი ამჟამად მიმართულია ატმოსფერული ჰაერის დამაბინძურებელ წყაროებზე, ამ სიიდან ამოვიღეთ ის საწარმოები, რომლებიც არ ფუნქციონირებს, მაგალითად, სოკოს საწარმო შპს „თეთრი ქუდი“, რომლისგან წამოსულ უსიამოვნო სუნს რუსთავის მოსახლეობა დიდი ხანი ებრძოდა; ასევე ის საწარმოები, რომელთაც ნაკლები გავლენა აქვთ ჰაერის დაბინძურების თვალსაზრისით (მაგ. ავტოგასამართი სადგურები).
გიზიარებთ რეგულირების ობიექტების სიას:
# | რეგულირების ობიექტის დასახელება | საქმიანობა | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილებას/გარემოსდაცვით ტექნიკურ რეგლამენტს დაქვემდებარება |
1 | შპს ალავერდი | ნარჩენების აღდგენა/ნავთობპროდუქტები და ნამუშევარი ზეთები | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
2 | შპს ჯეოსთილი | მეტალურგიული წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
3 | შპს რუსთავის ფოლადი | მეტალურგიული წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
4 | შპს მშენებელი 2004 | ცემენტის წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
5 | შპს ელბა ექსპორტი | კირის წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
6 | შპს სანიტარი | საყოფაცხოვრებო ნარჩენების დამუშავება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
7 | სს კავკასიან პეტკომპანი | ნარჩენების აღდგენა | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
8 | შპს ვივაცემენტი | ცემენტის წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
9 | შპს ფერო ელოის ფროდაქშენი (სახელის ცვლ. შპს ნიკა 2004) | მეტალურგიული წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
10 | შპს ემენ ქემიკალ ჯორჯია | სასარგებლო წიაღისეულის გადამუშავება/მანგანუმის მადნის გამდიდრება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
11 | შპს მეგა ცემენტი | ცემენტის წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
12 | შპს ჰაიდელბერგცემენტ ჯორჯია | ცემენტის წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
13 | შპს გლობალური სავაჭრო ჯგუფი | ნავთობისა და ნავთობპროდუქტების საცავების განთავსება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
14 | შპს კავკასპაკ | ნარჩენების აღდგენა პოლიეთილენის ნაკეთობათა წარმოება |
გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
15 | შპს ეი-ემ-ბი ალოის | ფეროშენადნობების წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
16 | შპს არესემ კორპი | ფეროშენადნობების წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
17 | შპს პოლივიმი | ნარჩენების აღდგენა | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
18 | სს რუსთავის აზოტი | სახიფათო ნარჩენების დამუშავება, აღდგენა და ინსინერაცია | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
19 | შპს რუსელოისი | ფეროშენადნობების წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
20 | შპს ლევ 2019 | ცემენტის წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
21 | შპს მაქს იმპორტი | ცემენტის წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
22 | შპს სოლო | ცემენტის წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
23 | შპს ემენ ქემიკალ ჯორჯია | ძირითადი არაორგანული ნაერთების წარმოება (მანგანუმის სულფატის საწარმოს მოწყობა და ექსპლუატაცია) | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
24 | შპს ერთობა 98 | ცემენტის წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
25 | შპს გია_2019 | ცემენტის წარმოება | გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება |
26 | შპს რუსთავი UNIVERSI | ცემენტის წარმოების საამქრო (კლინკერის, თაბაშირისა და დანამატების დაფქვით) | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
27 | შპს ახალი ტექნოლოგიები | მეტალურგიული წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
30 | შპს ჯეო-ფილერი | მინერალური შემავსებლის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
31 | სს გრდემლი | ლითონის კონსტრუქციების წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
32 | შპს რუსმეტალი | ფეროშენადნობთა წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
33 | შპს ნიუ დელტა | ელექტროდებისა და ფოლადის მავთულის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
34 | შპს იუნივერსალ ტრეიდინგ ჯორჯია | ლითონის მექანიკური დამუშავება (გლინვა) | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
35 | შპს გზატკეცილი+ | ინერტული მასალის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
37 | შპს კანო | სხვადასხვა სახის კონსტრუქციებისა და მექანიზმების დამზადების საამქრო | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
38 | ი/მ თომა ჩალაძე (ყოფ. ი.მ ცაცა აბუთიძე) | სამშენებლო ბლოკის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
39 | შპს ჯეოფერომეტალი | ფეროშენადნობთა ქარხანა | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
40 | შპს ჰაიდელბერგბეტონ ჯორჯია | ბეტონის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
41 | შპს გრუპი | წიდის სამსხვრევ დამახარისხებელი საწარმო | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
42 | შპს ელიზბარაშვილი და კომპანია | სამშენებლო მასალის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
43 | სს რუსთავის მეტალურგიული კომბინატი | ფოლადის და თუჯის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
44 | ი/მ კობა პაპავა | სამშენებლო ბლოკების წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
45 | სს სარინი | ლითონ-კონსტრუქციების წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
46 | შპს დუღაბი | ბეტონისა და ინერტული მასალების წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
47 | შპს ვაგონმშენებელი კომპანია | ვაგონშემკეთებელი ქარხანა | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
48 | შპს კონსტრუქცია | ლითონკონსტრუქციების დამზადების საამქრო | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
49 | შპს ფოლადკონსტრუქცია | ლითონკონსტრუქციების წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
50 | შპს რვალი 2000 | ფოლადისა და თუჯის სხმულების საამქრო | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
51 | შპს პერლიტი | სამშენებლო ბლოკების წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
52 | შპს აგრო პლასტი | პოლიპროპილენის ნაკეთობათა წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
53 | შპს ჯორჯიან პროგრესი | სასაქონლო ბეტონისა დასამშენებლო ბლოკების წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
55 | შპს საშენ მასალათა საწარმო | ცემენტის დაფასოება და ბლოკის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
56 | შპს 4 ჯ | ინერტული მასალის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
57 | ი/მ იოსებ წოწოლაშვილი | სამშენებლო ბლოკების წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
58 | შპს Construction Service | ლითონკონსტრუქციების დამზადების საამქრო | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
59 | შპს გრანიტი-8 | ქვის დამუშავება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
60 | შპს იზოთერმი | ბაზალტისგან სამშენებლო მასალების დამზადება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
61 | შპს ჯ.დ გრუპი | ბეტონის ბლოკის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
62 | შპს ვდლ | ბეტონის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
63 | შპს იბერია სთილი | სორტული ნაგლინის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
64 | შპს ობ გრუპ | ფეროშენადნობთა ქარხანა | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
65 | შპს რება | ბაზალტის ბოჭკოს არამატურის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
66 | შპს GMT | ბეტონის ბლოკის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
67 | შპს ჩვენი მარკა | სამშენებლო მასალების წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
68 | შპს ბილდერი | მცირე საკედლე ბლოკის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
69 | ფ/პ ზვიადი ჭიჭინაძე | ქვის დამუშავება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
70 | შპს ჯორჯიან ბრიკ | სამშენებლო მასალების (კირქვის ბლოკები) წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
71 | შპს მახი | სამშენებლო მასალის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
72 | შპს დიდოსტატი | ინერტული მასალის და ბეტონის ნაკეთობების წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
73 | შპს პლასტი
(ყოფ. შპს დათბეს) |
ბლოკის წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
75 | ი/მ აკაკი გაჩეჩილაძე | ბეტონის ფილების წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
76 | შპს კონსტრაქშენ სერვის | ლითონკონსტრ. საწარმო | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
77 | შპს მეტალ ქონსთრაქშენ ჯორჯია | სამშენებლო მასალების წარმოება | გარემოსდაცვითი ტექნიკური რეგლამენტი |
გარდა ამისა, ცალკე გთავაზობთ იმ 15 საწარმოს ჩამონათვალს, რომელთაც ჰქონდათ გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება, თუმცა ამ დროის მონაცემებით არ ფუნქციონირებენ:
ს/ს ებას | ცემენტის წარმოება |
შპს ვირტუოზი | ნავთობგადამამუშავებელი წარმოება |
შპს ინტერ-ლითონპროდუქტი | მეტალურგიული წარმოება |
შპს ფოლადი-2001 | მეტალურგიული წარმოება |
შპს ინტერ-ლითონპროდუქტი 2002 | მეტალურგიული წარმოება |
შპს ინტერპოლიმერი | ნარჩენების აღდგენა (პოლიპროპილენის ნარჩენების გადამუშავება-რეგრანულაცია) |
შპს მეტექსი | მეტალურგიული წარმოება |
შპს GLW | ნარჩენების აღდგენა/აკუმულატორები |
შპს მეტალ ჯორჯია A.N.G | მეტალურგიული წარმოება |
შპს ნიკა 2004 | სახიფათო ნარჩენების მართვა |
შპს გრაალი 2008 | გაჯის წარმოება |
შპს კომპოზიტი | ცემენტის წარმოება |
შპს ეკოდანი | ქიმიური მრეწველობა |
შპს ფილიმასკა.ჯი | ქიმიური მრეწველობა |
შპს თეთრი ქუდი | სოკოს საწარმოში კომპოსტის (ნარჩენების აღდგენა) წარმოება |
სამინისტროს მიერ გამოგზავნილი დოკუმენტი უცვლელი სახით, შეგიძლიათ ჩამოტვირთოთ ამ ბმულიდან:
რეგულირების ობიექტები_რუსთავი_2022
[1] I დანართით გათვალსიწინებული საქმიანობები პირდაპირ ექვემდებარება გზშ პროცედურას, ხოლო II დანართით გათვალისიწნებული საქმიანობები გზშ პროცედურამდე ექვემდებარება სკრინინგის პროცედურას.
საინფორმაციო მასალა მოამზადა „ეკო ცენტრმა“ “ღია საზოგადოების ფონდის” მიერ მხარდაჭერილი პროექტის “ადვოკატირება სუფთა ჰაერისთვის რუსთავში“ ფარგლებში.
ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს ფონდის პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.