“ფერო ელოის ფროდაქშენის” გზშ ანგარიშის საჯარო განხილვას “გავიგუდეთ” დაესწრო

12 დეკემბერს რუსთავის მერიაში შპს „ფერო ელოის ფროდაქშენ”-ის გარემოზე ზემოქმედების შეფასების ანგარიშის საჯარო განხილვა გაიმართა. კომპანიას 13.01.2023-ში მიღებული აქვს N12/ს გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება ფეროშენადნობების საწარმოს ექსპლუატაციის პირობების შეცვლისა და დამატებითი ტექნოლოგიური ხაზის (აგლომერაციის საწარმოს) მოწყობის შესახებ.

ეკონომიკური გამოწვევები

გასულ წელს მსოფლიო ბაზარზე ფეროშენადნობებზე ფასის მკვეთრმა ცვლილებამ საწარმოს ფუნქციონირება არარენტაბელური გახადა. პროდუქცია ორჯერ გაიაფდა საერთაშორისო ბაზარზე, ხოლო ელექტროენერგიის მაღალმა ფასმა იძულებითი გაჩერება გამოიწვია. კომპანიის განცხადებით, ინდური და ჩინური პროდუქცია მათ კონკურენციას უწევს.

საწარმოს მოდერნიზაციის გეგმები

კომპანიის მენეჯმენტმა დაგეგმა საწარმოს ექსპლუატაციის პირობების ცვლილება:

არსებული ორი ღუმელის დაკორექტირება და ერთი ღუმელის დემონტაჟი
ახალი ციცხვი ღუმელის მოწყობა, სადაც შესაძლებელი იქნება ალუმინოთერმიის მეთოდით ფეროშენადნობების (ფეროქრომის, ფერომოტიტანისა და ფეროვანადიუმის) წარმოება

გარემოსდაცვითი საკითხების მიმოხილვა

ჩვენმა გუნდმა საჯარო განხილვაზე წამოჭრა რამდენიმე მნიშვნელოვანი გარემოსდაცვითი საკითხი და დასვა შესაბამისი კითხვები:

გზშ ანგარიშში ვკითხულობთ, რომ წელიწადში ერთხელ ჩატარდება დეტალური შემოწმება, რაც ასევე ეხება ფილტრების შემოწმებას. გარდა ამისა, ანგარიშში ნახსენები იყო, რომ კვარტალური მონიტორინგიც განხორციელდება. საწარმოს წარმომადგენლებს ვთხოვეთ, რომ უფრო დეტალურად განემარტათ, რას გულისმხობდა ეს შემოწმებები, რადგან ზდკ-ები ძალიან ახლოს არის ზღვართან მანგანუმის და განსაკუთრებით მტვრის შემთხვევაში, ამიტომ სათანადო შემოწმებას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს.

კომპანიამ განგვიმარტა, რომ წელიწადში ერთხელ დათვალიერება გულისმხობს საწარმოს გაჩერებას და ყველა ტექნოლოგიური დანადგარის უფრო დეტალურ შემოწმებას. მაგალითად, გაიხსნება ფილტების კორპუსი და მისი მთლიანობა შემოწმდება. კვარტალური მონიტორინგი კი გულისმხობს, გაფრქვევის წყაროზე გამწმენდი ეფექტურობის გაზომვას და უახლოს მოსახლესთან კონცენტრაციების გაზომვას. ამ გაზომვებს მეწარმის მიერ დაქირავებული კონტრაქტორები აწარმოებენ. ფილტრების გამოცვლა ხდება საჭიროების და დატვირთვის შესაბამისად.

ჩვენ კვლავ მოვითხოვეთ, რომ გარემოს ეროვნულმა სააგენტომ გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების გაცემამდე შეამოწმოს არსებული მდგომარეობა და არ დაეყრდნოს მხოლოდ კომპანიის გაზომვებსა და გათვლევს. ეს განსაკუთრებით ეხებათ იმ საწარმოებს, რომლებიც ზრდიან წარმადობას.

გზშ ანგარიშში ვკითხულობთ, რომ ხმაურის გადაჭარბების შემთხვევაში საწარმო გაატარებს დამატებით შემარბილებელ ღონისძიებებს. განხილვაზე დავაზუსტეთ თუ კონკრეტულად რა შემარბილებელი ღონისძიებები იგულისხმება. მეწარმემ განმარტა, რომ ასეთ შემთხვევაში საწარმო უნდა გაჩერდეს და იკვლიონ ხმაურის წყარო. თუ მისი საწარმოს ბრალეულობა გამოიკვეთება, ხმაურის წყაროებს შეფუთავს სპეციალური შესაფუთი/ხმის დამხშობი მასალებით და გამოყენებული იქნება ხმაურჩამხშობი ეკრანები.

სხვა მნიშვნელოვანი დეტალები

მდებარეობა: საწარმო უახლოესი დასახლებული პუნქტიდან მხოლოდ 130 მეტრით არის დაშორებული.
ინფრასტრუქტურა: საწარმოს წინ არის ძალიან დაზიანებული გზა, რომელიც მტვრის წარმოქმნის მნიშვნელოვანი წყაროა. “გავიგუდეთ” უკვე დიდი ხანია ითხოვს ამ გზის მოწერსრიგებას. როგორც მერიის თანამშრომელმა აღნიშნა, 2025 წლამდე იგეგმება გზის მოწესრიგება, რადგან ეს ჰაერის მართვის გეგმაშიც არის გაწერილი.
ნარჩენების მართვა: მიუხედავად იმისა, რომ გზშ-ში წიდა ნახსენებია როგორც პროდუქცია, რეალურად, მისი მართვა და რეალიაზაცია ძალიან დიდ პრობლემას წამროადგენს. როგორც მეწარმემ გვითხრა, წიდის გამოყენება ხდება ლეგის მწვანე ფილებშიც. წიდის მიმართულებით კანონმდებლობაც არის შესაცვლელი, რათა გამარტივდეს მისი რეალიზაცია და სადაც შესაძლებელია, გამოყენებული იყოს არა ბუნებრივი რესურსი/წიაღისეული არამედ წიდა.
ფილტრის მტვერი: მტვრის ჩაბრუნება სრულად ხდება წარმოებაში.
უწყვეტი ინსტრუმენტული თვითმონიტორინგის სისტემა: საწარმოს წარმადობიდან და ზდგ ნორმებიდან გამომდინარე, არ აქვს თვითმონიტორინგის სისტემის მონტაჟის ვალდებულება.

საჯარო განხილვას “გავიგუდეთ”-ის გუნდის გარდა დაესწრო რუსთავის ერთი მოქალაქე (მან ჩვენგან შეიტყო ინფორმაცია განხილვის შესახებ) და შეკითხვები დასვა ხმაურისა და დასაქმებულთა სამუშაო პირობების შესახებ.

კომპანიის წარმომადგენლებმა უპასუხეს, რომ საწარმოს შიგნით სიტუაცია კვარტალურად იზომება სამუშაო ნორმებთან შესაბამისობისთვის, ხოლო დასაქმებულები სპეციალურ დამცავ საშუალებებს იყენებენ.

თუმცა, საზოგადოებისთვის ცნობილია, რომ საწარმოებში დასაქმებულთა შრომის უფლებების დაცვა ხშირად სერიოზულ გამოწვევას წარმოადგენს, ხოლო რეალური სამუშაო პირობები შეიძლება არსებითად განსხვავდებოდეს დაწესებული სტანდარტებისგან.

საწარმოს გზშ ანგარიში და სხვა შესაბამისი დოკუმენტაცია სრულად შეგიძლიათ ნახოთ ამ ბმულზე: https://ei.gov.ge/ka/info/702dd189-a769-4e5e-8ae3-9646dcf930bb