დაბინძურებული ჰაერის გავლენა ადამიანსა და გარემოზე

დაბინძურებული ჰაერის გავლენა ადამიანსა და გარემოზე

ატმოსფეროში არსებული მტვრის მყარი ნაწილაკები თუ ქიმიკატები საფრთხეს უქმნის ადამიანების, ცხოველებისა და მცენარეების ჯანმრთელობას. ჰაერის დაბინძურება ასევე აზიანებს შენობა-ნაგებობებს.

გავლენა ადამიანებზე

ჰაერის დაბინძურება გავლენას ახდენს ადამიანის ჯანმრთელობაზე. ზიანი შესაძლოა იყოს ხანმოკლე ან ხანგრძლივი. ხანმოკლე (მოკლევადიანი) ზიანი დროებით გავლენას ახდენს ადამიანის ჯანმრთელობაზე. ეს შესაძლოა იყოს კანის, თვალების, ცხვირის ან ყელის გაღიზიანება, ასევე, თავის ტკივილი, თავბრუსხვევა, გულისრევა, ფილტვების ანთება.

რაც შეეხება ხანგრძლივ ზიანს, გრძელდება წლები ან მთელი ცხოვრება. ჰაერის დაბინძურების მიერ გამოწვეულმა შედეგებმა შესაძლოა ადამიანის გარდაცვალებაც კი გამოიწვიოს. ჰაერის დაბინძურება იწვევს გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებებს, ფილტვის კიბოს, რესპირატორულ დაავადებებს, როგორიცაა ემფიზემა. ჰაერის დაბინძურებამ ასევე შეიძლება გამოიწვიოს ადამიანების ნერვული სისტემის, ტვინის, თირკმელების, ღვიძლის და სხვა ორგანოების ხანგრძლივი დაზიანება.

მტვრის მყარი ნაწილაკები ადამიანის ჯანმრთელობას დიდად აზიანებს. შესაძლოა გამოიწვიოს სერიოზული დაავადება და სიკვდილიც კი.

ზოგიერთი მეცნიერი ეჭვობს, რომ ჰაერის დამაბინძურებლებმა შეიძლება გაზარდოს თანდაყოლილი დეფექტების რისკი.

მსოფლიო ჰაერის ხარისხის ანგარიშის შეფასებით, 2021 წელს მსოფლიოში დაახლოებით 8 მილიონი ადამიანი დაიღუპა ჰაერის დაბინძურების გამო.

გავლენა გარემოზე

ჰაერში გაფრქვეულ გოგირდის დიოქსიდსა და აზოტის ოქსიდის ნაწილაკებს ატმოსფეროში წყალსა და ჟანგბადთან შერევით მჟავური წვიმების წარმოქმნა შეუძლიათ. ჰაერის ეს დამაბინძურებლები ძირითადად მოდის ელექტროსადგურებიდან და სატრანსპორტო საშუალებებიდან, რომლებიც წვავს წიაღისეულ საწვავს. როდესაც დედამიწაზე მჟავური წვიმა მოდის, ის აზიანებს მცენარეებს ნიადაგის შემადგენლობის შეცვლით, ამცირებს წყლის ხარისხს მდინარეებში, ტბებსა და ნაკადულებში, ასევე, აზიანებს ნათესებს. მას შეუძლია შენობებისა და ძეგლების დაზიანებაც კი გამოიწვიოს.

ჰაერის დაბინძურებამ შესაძლოა პირდაპირ დააბინძუროს წყლისა და ნიადაგის ზედაპირი, რაც დააზიანებს ნათესებს ან შეამცირებს მათ მოსავლიანობას. ასევე, დაზიანდება ახალგაზრდა ხეები და სხვა მცენარეები.

ჰაერის დაბინძურება აზიანებს შენობებსაც. ზოგიერთი დამაბინძურებელი, როგორიცაა გოგირდის დიოქსიდი, ამტვრევს ქვას და სხვა მასალებს.

დაბინძურებული ჰაერი აავადებს ცხოველებს, აზიანებს მათ დნმ-ს და რეპროდუქციულ სისტემას.

გამოყენებული მასალა შეგიძლიათ იხილოთ ბმულზე.